Im szybciej, tym lepiej
Na początku września Ministerstwo Zdrowia rozszerzyło program bezpłatnych szczepień przeciwko HPV, który obejmuje obecnie dzieci w wieku od 9 do 14 lat, pod warunkiem zgody opiekunów prawnych. Zgłoszenia można dokonać bezpośrednio w placówkach Podstawowej Opieki Zdrowotnej.
Największą skuteczność szczepionka przeciw HPV osiąga, gdy podawana jest przed rozpoczęciem aktywności seksualnej, najlepiej do 15. roku życia. Jak podkreśla dr Romejko-Wolniewicz, głównym celem szczepienia jest zapobieganie zakażeniu wirusem, który przenosi się przede wszystkim drogą płciową, ale możliwy jest także kontakt skórny, czy infekcje przez mikrourazy np. w jamie ustnej.
Dlaczego szczepienia w szkołach?
Program szczepień obejmuje również szkoły, do których uczęszczają dzieci w odpowiednim wieku. Szczepienia w placówkach edukacyjnych mają wysoką skuteczność, ponieważ obejmują większe grupy młodych osób. Warto podkreślić, że szczepienia powinny obejmować nie tylko dziewczynki, ale także chłopców.
Choć HPV najczęściej jest kojarzony z nowotworami szyjki macicy, może również powodować raka odbytu, prącia, gardła czy krtani. Dr Romejko-Wolniewicz podkreśla, że mężczyźni są głównym rezerwuarem wirusa, co sprawia, że szczepienia powinny dotyczyć obu płci.
Nie tylko dla młodych
Choć rządowy program szczepień obejmuje osoby do 15. roku życia, każdy może skorzystać z tej ochrony, niezależnie od wieku czy wcześniejszej aktywności seksualnej. Po uzyskaniu recepty od lekarza, szczepionkę można zakupić w aptece i poddać się szczepieniu w dowolnej placówce POZ.
Ekspert ze Szpitala Karowa zaznacza, że nawet osoby, które przeszły infekcję HPV, powinny się zaszczepić, ponieważ zmniejsza to ryzyko nawrotu choroby. Szczepionka chroni przed wieloma typami wirusa, w tym przed dziewięcioma najbardziej niebezpiecznymi szczepami.
Korzyści z ochrony przed HPV
Analiza Agencji Badań Medycznych wskazuje, że gdyby szczepienia przeciwko HPV były powszechne w Polsce w poprzednich dekadach, można byłoby uniknąć nawet 114 tysięcy przypadków nowotworów. Ochrona obejmowałaby nowotwory jamy ustnej, gardła, krtani, sromu, pochwy, prącia i odbytu, a także szyjki macicy.
W krajach, gdzie szczepienia są szeroko dostępne, jak Australia czy Wielka Brytania, odnotowano znaczące spadki zachorowań na nowotwory wywołane przez HPV. Takie działania budują odporność zbiorową, ograniczając możliwość rozprzestrzeniania się wirusa, co w przeszłości udało się osiągnąć dzięki szczepieniom na inne choroby, jak polio czy odra.
Szczepionki bezpieczne dla zdrowia
Infekcje wywołane HPV często przebiegają bezobjawowo. Jak podkreśla dr Romejko-Wolniewicz, szczepionki na HPV nie zawierają DNA wirusa, lecz białka jego otoczki. To one stymulują organizm do produkcji przeciwciał neutralizujących wirusa i chroniących przed zakażeniem. Reakcje organizmu na szczepionkę są podobne do tych, które pojawiają się po innych szczepieniach.
