Innowacyjne metody, takie jak immunoterapia i terapie celowane, zyskują na popularności, jednak chemioterapia i radioterapia wciąż pozostają najczęściej stosowanymi metodami leczenia nowotworów. Terapie te mogą jednak wywoływać skutki uboczne, jak nudności, wymioty czy brak apetytu, co negatywnie wpływa na stan odżywienia pacjentów. – Pacjenci onkologiczni potrzebują odpowiedniej podaży energii i składników odżywczych, zwłaszcza białka, aby wspierać regenerację i proces zdrowienia – wyjaśnia dr n. med. Paweł Kabata, specjalista onkologii.
Skutki uboczne terapii onkologicznej
Radioterapia, stosująca promieniowanie do niszczenia komórek rakowych w wybranym obszarze, jest szeroko wykorzystywana – według raportu o stanie radioterapii w Polsce, w 2023 roku korzystało z niej ponad 100 tysięcy pacjentów. Chemioterapia natomiast działa systemowo, rozprowadzając leki po całym organizmie za pomocą układu krwionośnego. Oba te sposoby leczenia, choć skuteczne, niosą ryzyko skutków ubocznych.
– Terapie przeciwnowotworowe, takie jak chemioterapia i radioterapia, są nieocenione, ale mogą również oddziaływać na zdrowe tkanki, prowadząc do licznych dolegliwości, takich jak brak apetytu, nudności, biegunka czy zmiany smaku – wyjaśnia dr Kabata. – Radioterapia, szczególnie w przypadku nowotworów jelit, może powodować zapalenie popromienne, a chemioterapia często skutkuje złuszczaniem błon śluzowych, co dodatkowo wpływa na apetyt.
Naturalne sposoby łagodzenia skutków ubocznych
Naturalne środki, takie jak imbir i mięta, mogą być pomocne w walce z nudnościami, często występującymi podczas chemioterapii. – Imbir ma działanie przeciwwymiotne, hamując skurcze żołądka, co pomaga zmniejszyć uczucie mdłości. Może także poprawić smak potraw, choć u osób z wrażliwością przewodu pokarmowego jego stosowanie wymaga ostrożności – mówi dr Kabata. Mięta, dzięki obecności mentolu, działa relaksująco na mięśnie przewodu pokarmowego i może łagodzić skurcze oraz mdłości, a jej olejek eteryczny przynosi ulgę również w sytuacjach stresowych.
Rola wsparcia dietetycznego
Wsparcie żywieniowe jest kluczowe w leczeniu pacjentów onkologicznych, zwłaszcza że aż 85% pacjentów może doświadczać objawów niedożywienia. Wczesne wprowadzenie specjalnych preparatów odżywczych pomaga uzupełniać braki pokarmowe. – Już na etapie diagnozy ważne jest indywidualne dopasowanie diety, ponieważ nawet 65% pacjentów jest niedożywionych podczas pierwszej wizyty u onkologa – zauważa dr Kabata.
Preparaty te są szczególnie przydatne dla osób mających problemy z przyjmowaniem większych posiłków, a dzięki wysokiej zawartości białka i kwasów omega-3 mogą skutecznie wspierać organizm w walce z chorobą. Odpowiednio wcześnie wprowadzone żywienie medyczne poprawia samopoczucie i wspiera skuteczność leczenia, jednak jego dobór powinien być zawsze konsultowany z lekarzem i dietetykiem.
– Zbilansowana dieta, stosowana już na początku choroby, wspiera proces leczenia i jest istotnym elementem opieki nad pacjentem onkologicznym – podsumowuje dr Kabata.