Bez pasteryzacji
Większość soków dostępnych na rynku stanowią soki utrwalane termicznie poprzez pasteryzację. Ich główną zaletą jest długi okres przydatności do spożycia. Wysoka temperatura obowiązująca podczas pasteryzacji pozwala zniszczyć drobnoustroje przyczyniające się do szybkiego psucia soków. Wadą tego procesu jest jednak to, że wiąże się on ze stratami składników odżywczych oraz pogorszeniem walorów sensorycznych soków (koloru, smaku, zapachu). Soki niepoddawane procesowi pasteryzacji zachowują maksimum cennych składników występujących w warzywach i owocach, ale z drugiej strony bardzo szybko fermentują. Z tego powodu najlepiej je pić tuż po przyrządzeniu.
Soki jednodniowe
Dla tych, którzy nie mają czasu na samodzielne wyciskanie soków, rozwiązaniem są dostępne w sklepach tzw. soki jednodniowe. Pod względem walorów odżywczych i zdrowotnych to bez wątpienia najbardziej wartościowe z soków dostępnych na rynku, jakościowo porównywalne z tymi przygotowywanymi w warunkach domowych w wyciskarce czy sokowirówce. Należy jednak pamiętać, że producenci soków jednodniowych oferują często również soki przygotowywane z koncentratów soków owocowych i warzywnych. Zanim zdecydujemy się na zakup soku, sprawdźmy więc informacje o jego składzie i sposobie otrzymywania. Na przykład może okazać się, że sok buraczany jest pasteryzowany i przyrządzany nie z świeżych buraków, ale pozyskiwanego z nich koncentratu.
Który wybrać?
Każdy z soków, podobnie jak każde z warzyw czy owoców posiada specyficzne właściwości. Soki warzywne w porównaniu z tymi owocowymi są zwykle mniej kaloryczne i zasobniejsze w błonnik, dlatego też są one szczególnie polecane podczas odchudzania, kuracji oczyszczających i poprawiających trawienie. Osobom o wysokiej aktywności fizycznej zaleca się picie soków o wyższej wartości energetycznej (np. ananasowy, winogronowy) oraz tych dostarczających dużych ilości potasu (m.in. pomidorowy, pomarańczowy). W celu wzmocnienia organizmu oraz w profilaktyce schorzeń przewlekłych (miażdżyca, cukrzyca, choroby nowotworowe) pomocne może okazać się włączenie do diety soków cytrusowych oraz soków z owoców i warzyw o intensywnej ciemnej barwie, takich jak czarne porzeczki, aronia, ciemne winogrona czy buraki.
Kilka praktycznych rad:
- Do przyrządzania soków wybieraj warzywa i owoce najwyższej jakości, świeże i dojrzałe.
- Staraj się wykorzystywać warzywa i owoce sezonowe. W okresie zbioru charakteryzują się one najlepszymi walorami sensorycznymi i najwyższą wartością odżywczą.
- Przed przyrządzeniem soku, warzywa i owoce starannie umyj, usuń niejadalną lub twardą skórkę oraz ewentualne pestki i nasiona.
- Soki można przechowywać w lodówce w czystym i hermetycznym naczyniu (najlepiej szklanym), nie dłużej niż 24 godziny. Najlepiej jest jednak pić je tuż po przyrządzeniu.
dr Joanna Anna Walczak
www.dieta.fit.pl
