Chcesz być bardzo szczęśliwy? Pewnie jesteś WEIRD.

Tylko 15% osób deklaruje chęć osiągnięcia pełnego szczęścia – wynika z badań przeprowadzonych przez międzynarodowy zespół pod przewodnictwem Instytutu Psychologii PAN. Pogoń za szczęściem charakteryzuje głównie społeczeństwa zachodnie, wykształcone, industrialne, bogate i demokratyczne (tzw. WEIRD). W innych kulturach to dążenie występuje znacznie rzadziej. Zespół psychologów proponuje, aby w badaniach nad dobrostanem uwzględniać również inne wartości, takie jak sens życia, duchowość czy harmonia. Może to zrewolucjonizować projektowanie polityki społecznej na arenie międzynarodowej.
Aleksandra Załęska
2024-06-10 13:25
Udostępnij
Chcesz być bardzo szczęśliwy? Pewnie jesteś WEIRD.

Szczęście pod lupą

13 tysięcy respondentów z 49 krajów odpowiedziało na pytanie o idealny poziom szczęścia. Większość chce być „trochę szczęśliwa”, ale 25% stwierdza, że nie chce być szczęśliwsza niż obecnie. Jedynie 15% badanych uważa, że maksymalne szczęście jest idealne.

Międzykulturowe analizy

Analizy danych z 66 krajów pokazują, że nie wszyscy idealizują szczęście. Wartość ta jest szczególnie ważna dla społeczeństw WEIRD. Zdaniem badaczy, na ten fakt może wpływać łagodny klimat Europy Zachodniej, który zmniejsza presję egzystencjalną w porównaniu z innymi regionami świata.

Dobrostan to więcej niż szczęście

Szczęście jest kluczowym parametrem w badaniach dobrostanu, odgrywającym coraz większą rolę w ocenie rozwoju społecznego obok wskaźników gospodarczych, takich jak PKB. Jednak różnice w postrzeganiu idealnego poziomu szczęścia w różnych kulturach sugerują, że do mierzenia dobrostanu należy używać bardziej zniuansowanych wskaźników. Do takich wniosków doszli naukowcy projektu GRIEG realizowanego przez IP PAN, Uniwersytet SWPS i Uniwersytet w Oslo. Proponują oni przyjęcie wrażliwej kulturowo perspektywy, uwzględniającej również sens życia, duchowość i harmonię.

Nasze badania dowodzą

Idea szczęścia nie jest uniwersalna. Rozumienie dobrostanu i oczekiwania wobec rozwoju społecznego różnią się w poszczególnych krajach i kulturach. Uogólnienie tego podejścia może prowadzić do szkodliwych uproszczeń, ignorując specyficzne potrzeby i konteksty kulturowe. Proponowany koncept subiektywnego dobrostanu, uwzględniający różnorodne wartości, może pomóc w opracowaniu bardziej precyzyjnych mierników jakości życia. Kulturowo wrażliwe podejście umożliwi lepsze zrozumienie potrzeb różnych grup społecznych, co pozwoli tworzyć skuteczniejsze polityki społeczne oraz efektywniejszy dialog międzynarodowy. Dzięki temu możemy dążyć do bardziej inkluzywnego i sprawiedliwego rozwoju, promującego różnorodność kulturową.

Wspólne cele, różne wartości

Praca "Happiness Maximization Is a WEIRD Way of Living" to tylko jedno z serii badań przeprowadzonych przez grupę naukowców z IP PAN, Uniwersytetu SWPS i Uniwersytetu w Oslo, we współpracy z międzynarodowym zespołem. Badania te starają się odpowiedzieć na pytania dotyczące pożądanych kierunków rozwoju społecznego, sposobów minimalizowania pesymizmu społecznego oraz angażowania jednostek w działania na rzecz globalnych wyzwań. Wnioski zostały zaprezentowane w raporcie „Wspólne cele, różne wartości. Jak w kulturowo wrażliwy sposób rozwijać dobrostan i zaangażowanie społeczne w obliczu globalnych wyzwań?”.