Rola leczenia żywieniowego
Leczenie żywieniowe jest kluczowym elementem terapii, szczególnie w przypadku pacjentów z chorobami przewlekłymi, onkologicznymi czy w stanach pooperacyjnych. Jak podkreśla Tomasz Szwarc z Organizacji Rozwoju Leczenia Żywieniowego, bez odpowiedniego wsparcia żywieniowego trudno mówić o skutecznym leczeniu innych schorzeń. Obejmuje ono m.in. fortyfikację diety, suplementację diety za pomocą Oral Nutrition Support (ONS), żywienie dojelitowe i pozajelitowe.
W przypadku pacjentów, którzy nie mogą przyjmować pokarmów doustnie, stosuje się żywienie dojelitowe lub pozajelitowe jako uzupełniające lub całkowite wsparcie. Takie podejście jest refundowane w ramach opieki szpitalnej oraz długoterminowej, jednak suplementacja ONS nadal nie jest objęta refundacją.
Skala problemu
Z raportu przygotowanego przez EconMed Europe dla Nutricia Polska wynika, że niedożywienie pacjentów onkologicznych jest ponad dwukrotnie wyższe niż u pacjentów z chorobami niezłośliwymi. Problem ten prowadzi do wydłużenia czasu hospitalizacji o sześć-siedem dni oraz zwiększenia ryzyka powikłań, takich jak zakażenia czy niewydolność oddechowa i krążeniowa.
Korzyści zdrowotne i ekonomiczne
Badania opublikowane w American Health & Drug Benefits wykazały, że wdrożenie suplementacji ONS może przynieść wymierne korzyści zdrowotne i ekonomiczne. U pacjentów z grup ryzyka zaobserwowano zmniejszenie liczby rehospitalizacji, wizyt ambulatoryjnych oraz przyjęć na oddziały ratunkowe. W okresie 30 dni oszczędności na pacjenta wyniosły średnio 1558 dolarów, co przekłada się na znaczne zmniejszenie kosztów dla systemu ochrony zdrowia.
Wyzwania edukacyjne i systemowe
Pomimo dowodów na skuteczność leczenia żywieniowego, świadomość jego roli wśród lekarzy pozostaje ograniczona, szczególnie wśród specjalistów niezajmujących się chorobami onkologicznymi, gastroenterologicznymi czy chirurgicznymi. Tomasz Szwarc zwraca uwagę na potrzebę wprowadzenia żywienia medycznego do programów nauczania kierunków lekarskich oraz rozwoju opieki dietetycznej jako świadczenia gwarantowanego.
Brakuje również odpowiedniej liczby dietetyków klinicznych w szpitalach. Ich zaangażowanie mogłoby odciążyć lekarzy i poprawić jakość opieki nad pacjentami, szczególnie w zakresie stosowania ONS oraz dopasowywania diet dojelitowych.
Leczenie żywieniowe odgrywa kluczową rolę w poprawie rokowań pacjentów, skróceniu czasu hospitalizacji oraz ograniczeniu kosztów systemu ochrony zdrowia. Wdrożenie kompleksowych rozwiązań w tym zakresie wymaga jednak działań systemowych, w tym lepszej edukacji medycznej, rozwinięcia opieki dietetycznej oraz zwiększenia świadomości wśród lekarzy. Należy pamiętać, że odpowiednie odżywienie pacjenta to inwestycja w jego zdrowie i efektywność leczenia.
