Styl życia jako fundament długowieczności
Aktywność fizyczna i restrykcje kaloryczne to dwa filary zdrowego starzenia się. Jak zauważa prof. Postuła, szczególnie korzystne są sporty, takie jak tenis czy badminton, które poprawiają kondycję układu sercowo-naczyniowego. Z kolei ograniczenie spożycia kalorii wspiera regenerację komórkową i zmniejsza ryzyko chorób przewlekłych. Niestety, współczesny świat pełen przetworzonej żywności i zanieczyszczeń utrudnia utrzymanie zdrowego stylu życia.
Pięć leków na długowieczność
Dzięki postępowi naukowemu zidentyfikowano pięć głównych leków, które mogą spowolnić proces starzenia. Choć żaden z nich nie jest jeszcze zarejestrowany jako lek na długowieczność, badania sugerują ich potencjał w tej dziedzinie:
-
Rapamycyna - Stosowana w transplantologii, wykazuje zdolność do wzmacniania układu odpornościowego, co może zapobiegać powikłaniom infekcji u osób starszych.
-
Metformina - Popularny lek przeciwcukrzycowy. Badanie TAME (Targeting Aging with Metformin) prowadzone w USA ma odpowiedzieć na pytanie, czy metformina może mieć efekty przeciwstarzeniowe.
-
Inhibitory SGLT2 (flozyny) - Leki te wpływają na metylację DNA i mikro RNA, co pozwala kontrolować ekspresję genów, np. tych odpowiedzialnych za naprawę DNA. Mają one szerokie zastosowanie w leczeniu cukrzycy i ochronie układu sercowo-naczyniowego.
-
Analogi GLP-1 - Pomagają w redukcji masy ciała, a także wykazują potencjał w leczeniu chorób neurodegeneracyjnych, takich jak Parkinson czy Alzheimer.
-
Bisfosfoniany - Choć głównie stosowane w leczeniu osteoporozy, mogą mieć wpływ na procesy starzenia.
Restrykcje kaloryczne i ich rola w zdrowym starzeniu
Wszystkie wymienione leki działają w mechanizmach zbliżonych do restrykcji kalorycznych. Na przykład flozyny zwiększają wydalanie glukozy z moczem, a analogi GLP-1 zmniejszają łaknienie. Ograniczenie kaloryczności żywienia jest jednym z najbardziej udokumentowanych sposobów na wydłużenie życia w zdrowiu, co potwierdzają badania na zwierzętach i ludziach.
Polskie wyzwania w dążeniu do długowieczności
W Polsce przeszkodą w osiągnięciu długowieczności są zanieczyszczenie powietrza, wysoki odsetek osób palących oraz problem otyłości. Jak podkreśla prof. Postuła, konieczne są działania polityczne i edukacyjne, które pozwolą na poprawę środowiska i promocję zdrowego stylu życia. Jednocześnie wskazuje, że świadomość zdrowotna wśród Polaków rośnie, co daje nadzieję na lepsze jutro.
Długowieczność to nie tylko dar genów, ale przede wszystkim efekt świadomych wyborów stylu życia, wsparcia farmakologicznego i postępu nauki. Jak zaznacza prof. Postuła, choć ścieżka do wydłużenia życia w zdrowiu jest wciąż w fazie odkrywania, mamy już konkretne narzędzia, które mogą wspierać nasze dążenia do przechytrzenia czasu.