Skala problemu
Szacuje się, że obecnie aż 450 milionów dzieci na całym świecie cierpi na schorzenia oczu wymagające leczenia. Z polskich badań wynika, że u połowy dzieci w wieku od 3 do 15 lat zdiagnozowano wadę wzroku. Wśród najczęściej występujących problemów u najmłodszych dominuje krótkowzroczność, która stanowi aż 58% rozpoznanych przypadków. Kolejne to astygmatyzm (36%) i dalekowzroczność (19%).
Wczesne wykrywanie i leczenie wad wzroku ma kluczowe znaczenie dla edukacji dzieci. Badania pokazują, że dzieci noszące okulary mogą zmniejszyć liczbę niepowodzeń w nauce o 44%. To właśnie ta wiedza zainspirowała IAPB (Międzynarodową Agencję do Zapobiegania Ślepocie) do poświęcenia tegorocznego Światowego Dnia Wzroku dzieciom.
Jak dbać o zdrowie wzroku dzieci?
Regularne badania wzroku
Wczesne rozpoznanie problemów ze wzrokiem może znacząco zredukować ryzyko poważniejszych schorzeń w przyszłości. Dlatego regularne badania oczu są niezwykle ważne. Pierwsze badanie wzroku dziecka powinno się odbyć w pierwszym roku życia, kolejne przed rozpoczęciem edukacji przedszkolnej i szkolnej. Dla dzieci ze stwierdzoną wadą wzroku zalecane są kontrole co sześć miesięcy.
Optymalne jest łączenie wizyt u okulisty, który może przepisać krople rozszerzające źrenice, oraz u optometrysty, który dobiera odpowiednią korekcję wzroku.
Ograniczenie czasu przed ekranem
Korzystanie z urządzeń elektronicznych, takich jak tablety i smartfony, zwiększa napięcie akomodacyjne oczu, co przyczynia się do rozwoju krótkowzroczności. Aby zminimalizować ten efekt, należy wprowadzać regularne przerwy, stosując zasadę 20-20-20 – co 20 minut robimy przerwę trwającą 20 sekund, patrząc na przedmiot oddalony o co najmniej 6 metrów. Taka praktyka zmniejsza zmęczenie oczu i ryzyko pogłębiania się wad wzroku.
Długotrwałe patrzenie na ekran obniża liczbę mrugnięć, co prowadzi do przesuszenia oczu. Praca z ekranami na poziomie dwóch godzin dziennie może już powodować znaczące zmiany w funkcjonowaniu narządu wzroku.
Czas na świeżym powietrzu
Spędzanie czasu na zewnątrz ma istotny wpływ na zdrowie oczu dzieci. Naturalne światło pomaga w regulacji wzrostu gałki ocznej, co obniża ryzyko krótkowzroczności. Ponadto, na świeżym powietrzu dzieci patrzą na obiekty w różnych odległościach, co daje odpoczynek dla oczu zmęczonych skupianiem się na bliskich przedmiotach.
Dodatkowo, regularne przebywanie na świeżym powietrzu korzystnie wpływa na rozwój fizyczny, emocjonalny i społeczny dzieci, co również przekłada się na ich ogólne samopoczucie i zdolności poznawcze.
Ochrona przed promieniowaniem UV
Chociaż przebywanie na świeżym powietrzu jest korzystne, należy pamiętać o ochronie oczu przed szkodliwym działaniem promieniowania UV. Oczy dzieci są bardziej podatne na uszkodzenia spowodowane promieniami słonecznymi niż oczy dorosłych, dlatego ważne jest noszenie okularów przeciwsłonecznych z odpowiednimi filtrami UV.
Nie chodzi tylko o ciemne szkła – to filtr UV odpowiada za skuteczną ochronę oczu. Pamiętajmy również, że ochrona przeciwsłoneczna jest równie ważna zimą, kiedy promienie słoneczne odbijają się od śniegu, co dodatkowo obciąża wzrok.
Zbilansowana dieta dla zdrowych oczu
Odpowiednie odżywianie odgrywa kluczową rolę w zdrowiu oczu. Dieta bogata w witaminy A, C, E oraz kwasy tłuszczowe omega-3 wspiera regenerację komórek i ochronę oczu przed szkodliwymi czynnikami. Witamina A, obecna w marchewkach i szpinaku, korzystnie wpływa na siatkówkę, a kwasy omega-3, dostępne w rybach, pomagają zapobiegać wysuszeniu oczu. Warzywa liściaste, takie jak jarmuż, dostarczają luteiny i zeaksantyny, które chronią oczy przed promieniowaniem UV.
Światowy Dzień Wzroku to doskonała okazja, aby przypomnieć, jak ważna jest profilaktyka zdrowia oczu u dzieci. Regularne badania, ograniczenie czasu spędzanego przed ekranami, więcej czasu na świeżym powietrzu i odpowiednia ochrona przeciwsłoneczna to kluczowe kroki, które mogą zapobiec problemom ze wzrokiem w przyszłości. Dbając o wzrok najmłodszych, inwestujemy w ich przyszłość, dając im szansę na lepszy rozwój i edukację.
