Cywilizacja chińska należy do najstarszych cywilizacji świata i posiada najdłuższą ciągłość rozwojową; powstała ok. 2000 lat p.n.e., wzdłuż Żółtej rzeki (Huang Ho) aż po Pacyfik. Stosunki feudalne dokonały się w czasie długiego panowania dynastii Czou (1100-221 p.n.e).
fit.pl
2010-03-10 00:00
Udostępnij
Dominowała arystokracja. Chłop (kulis) nie miał żadnych praw politycznych; do jego obowiązków należała uprawa roli i służba w armii. W okresie przełomu politycznego (między V a III w. p.n.e. - w czasach królestw walczących) nastąpiło wielkie ożywienie życia intelektualnego; jest to epoka „stu szkół filozoficznych”, a najwybitniejszym ich przedstawicielem był Konfucjusz (551-479), autor „Pięcioksięgu” (Wu-cing).
Kierował się zasadą, że wszystko co się dzieje musi być zgodne z „ładem nieba” (tao). Propagował program przywrócenia tradycyjnych zależności społecznych, m.in. podwładnego od panującego, syna od ojca, żony od męża itd. W „Księdze Li” (Obyczajów) pisał o zasadach wychowania młodzieży. Należało wdrożyć jej : 6 cnót, 6 czynności i 6 sztuk (nauk). Cnoty: mądrość, uczynność, sprawiedliwość, wierność, dobroć, zgodność. Czynności: szacunek dla rodziców, przyjaźń dla braci, serdeczność do krewnych żony, przyjaźń wobec sąsiadów oraz współczucie dla nieszczęść i krzywd. Sztuki (nauki): ceremoniał życia dworskiego, muzyka, strzelanie z łuku, kierowanie wozem, pisanie i matematyka.
Za panowania dynastii Han (221 r. p.n.e. do 220 r. n.e.) następują ważne zmiany w stosunkach społecznych, ekonomicznych, kulturalnych i w oświacie. Cesarze chińscy ograniczają wpływy arystokracji rodowej; nadają urzędy wykształconym przedstawicielom niższych warstw społecznych. Rodzi to w warstwach plebejskich pęd do szkół (prowadzonych pod nadzorem państwa); ich ukończenie ułatwia karierę urzędniczą. Obok dawnych szkół szlacheckich – uczących sprawności wojskowych (łucznictwo, kierowanie wozem, taniec, muzyka) rozwijają się szkoły publiczne: średnie (literacko-filozoficzne) i wyższe (przygotowujące nauczycieli i urzędników). We wszystkich szkołach panowała surowa dyscyplina; nauka trwała cały dzień. Ponieważ dorosłe społeczeństwo uczestniczyło w różnych formach aktywności ruchowej – możemy domniemywać, że również młodzież w szkołach uprawiała gry i zabawy, łucznictwo oraz uczyła się tańca, rytmiki i muzyki. Około V w. n.e., za dynastii Tsin, upowszechnił się boks, prowadzony wg ścisłego regulaminu walki, który określał taktykę walki i dozwolone uderzenia (od 30 do 170). On zapewne był podstawą japońskiego ju-jitsu. Do najstarszych sportów należała piłka nożna (piłka – formowana z 8 skrawków skóry – początkowo wypełniona włosiem; od V w. były już piłki wypełniane powietrzem); grano zwykle na boiskach z sześcioma wgłębieniami na piłkę.
Za dynastii T`ang (618-906) pojawiają się na boiskach bramki (łuki z pięknie ozdobionych bali bambusa) z otworem w środku, w który należało wprowadzić piłkę. Powszechnie uprawiano także: polowanie, rybołówstwo i pływanie oraz gimnastykę zwaną Kong fou. Jej celem było: usprawnianie i wzmaganie odporności organizmu, a także jako zabiegi lecznicze w różnych schorzeniach i ułomnościach. Gimnastyka, zwłaszcza lecznicza, uprawiana była zwykle w pozycji siedzącej lub klęczącej.

www.fit.pl